Met ruim 3.500 standhouders op 62 hectare beursterrein wordt de Bauma weer een enorme happening. Honderdduizenden bezoekers vinden tussen 7 en 13 april de weg naar München.
Wie de allernieuwste ontwikkelingen in de bouwmachinewereld wil zien én tegelijk wil weten waar het op termijn naar toe gaat, kan op de komende Bauma zéker inspiratie op doen. Want nieuws is er volop. Van écht nieuwe concepten die we nooit eerder zagen, zoals een éénassige zelfbalancerende dumper bij Liebherr, tot de allergrootste mijnbouwmachines zoals de 700 tons PC7000 bij Komatsu.
De Bauma zal dit jaar fascinerend zijn voor de liefhebber en voor iedereen die dagelijks met zwaar materieel bezig is. De ontwikkelingen rondom met name elektrificatie én automatisering van machines gaan razendsnel. Daarmee loopt de beurs vóór op de markt.
Maar het is niet allemaal toekomstmuziek wat er te zien is. Fabrikanten showen een wezenlijk deel van hun machines die over een paar maanden in de prijslijst staan en dit jaar nog aan de slag kunnen. Concreet kun je veel nieuws verwachten binnen het 20 tons segment van de rupsgraafmachines. Machines die op vrijwel ieder bedrijf draaien. Op de Bauma is er naast de nieuwste machines met een verbrandingsmotor opnieuw veel aandacht voor elektrische machines. Technisch zijn er enorme ontwikkelingen gaande, dat is een ding wat zeker is.
Beurs is contrast met thuismarkt
Zo vooruitstrevend als de beurs is, zo terughoudend is zéker de Duitse thuismarkt. De beurs lijkt een bijna schizofrene situatie vergeleken met de huidige Duitse thuismarkt, waar vrijwel niemand elektrisch materieel koopt. Op een steenworp afstand van de beurs wordt het stadscentrum en stationsgebied van München grondig verbouwd. Elektrische trucks of bouwmachines zijn er niet te bekennen. De tegenstelling is bijna onwerkelijk. Elektrificatie leeft amper bij onze oosterburen. Sterker nog, nu de Duitse auto-industrie een knauw krijgt is het sentiment rondom elektrificatie eerder negatief dan positief.
Ook bij de recente verkiezingen was milieu en klimaatverandering amper een thema. Anders is dat in onze markt en Scandinavië, maar per saldo valt de Europese marktvraag tot op heden niet mee, zo zeggen fabrikanten. Ja, het gaat een keer komen en ja; het accu-elektrische materieel is vóór waterstof dé techniek die het meest praktijkrijp is. Maar zodra overheden géén subsidieregelingen hebben en géén harde eisen stellen, koopt iedereen een diesel. En dat is eigenlijk in de rest van Europa en de wereld zo. Ook daarmee lopen de innovaties op de beursvloer (ver) vooruit op de markt.
Verschillen tekenen zich af
De verschillen in de markt zijn bovendien enorm. Zo keert Volvo terug op de Bauma met enkel en alleen elektrische machines en elektrische of zero-emissie vrachtwagens. Volvo geeft daarbij wel aan dat ze de modellen óók kunnen leveren met een dieselmotor, in de dagelijkse praktijk nog steeds de grote bulk. Ook Hitachi pakt groots uit met elektrisch materieel, waaronder een nieuwe 15 tons mobiele graafmachine met elektrische zwenkmotor én elektrische wielaandrijving ontwikkeld samen met KTEG.
Aan de andere kant van het andere spectrum zit bijvoorbeeld Bobcat, maar ook Kubota, die nog steeds bijzonder weinig zien in elektrische machines, ondanks dat de fabrikanten in het compactsegment juist vrij gemakkelijk kan elektrificeren. “Natuurlijk zijn we er achter de schermen we mee bezig, maar zo lang klanten geen acht uur kunnen draaien op een acculading zien zij er niets in. We willen er wel klaar voor zijn, maar geef het nog 10 jaar voor het doorbreekt” zegt een woordvoerder van Kubota, dat nu wel retrofitkits levert waarmee dealers bestaande machines kunnen ombouwen naar elektrisch. “Koop een gebruikte minigraver die een keer is omgevallen en daardoor motorschade heeft, laat een dealer deze kit erin bouwen en je kunt relatief goedkoop elektrisch draaien” is de pragmatische houding van de fabrikant.
Het zijn de twee uitersten, Volvo dat volop heeft geïnvesteerd in de ontwikkeling van elektrisch materieel en accutechniek enerzijds en Kubota, dat naast de compactmachines ook leeft van de verkoop van dieselmotoren, anderzijds.
Staad met primeur
Desondanks gaan de ontwikkelingen hard. Was het eerder nog vaak lucht, nu zit er ook écht ontwikkeling in de techniek. Fabrikanten steken hun nek uit. Pioniers van het eerste uur hebben hun elektrische machines alweer verbeterd. Bijvoorbeeld Volvo, dat af fabriek nu kiest voor grotere accucapaciteit over praktisch de gehele lijn. Maar denk ook aan de komst van directe elektrische rijaandrijving van mobiele graafmachines ter vervanging van de hydrostaat bij Mecalac en Hitachi. Een opvallende verschijning hierin is Staad, dat met een zelf ontwikkelde elektrische mobiele graafmachine naar München komt. Sowieso; Veel nieuwe Nederlandse standhouders op de beurs hebben hun roots in de elektrificatie van materieel of het leveren van laadtechniek of batterijsystemen. De techniek en ervaring die er inmiddels in ons land is, biedt hen wellicht internationaal ook kansen.
Automatisering vervangt ambacht
Veel fabrikanten hebben een stip op de horizon gezet en werken daar naar toe. Zéker ook in de asfaltwereld worden grote stappen gezet, van koudfrees tot spreider en walsen; wie wil kan af fabriek elektrische versies bestellen. Ook wordt de techniek steeds slimmer en verregaand geautomatiseerd. Zo zijn er aansturingen op 3D-gps, doorzetten van data tussen verschillende machines in de asfalttrein en het automatisch aanhouden en loggen van allerlei data. Dat kan ook achteraf op bestaand materieel. Zo levert Trimble een stuurautomaat voor walsen die automatisch de contouren van de weg aanhoudt en het aantal werkgangen en de overlap exact inregelt. De walsmachinist hoeft alleen te wisselen tussen voor- en achteruit rijden en hoeft niet meer zelf te sturen. Assistentiesystemen zijn zo in deze tijden van personeelstekorten een manier om ook minder ervaren mensen op een machine te zetten.
Platformstrategie Hyundai wordt zichtbaar
Natuurlijk hebben verschuivingen in de markt ook impact. Zo zal de eerdere overname van Doosan door Hyundai op de beurs zichtbaar worden. Eerder al ging Hyundai de Develon dumpers in de eigen kleuren vermarkten. Beide merken laten nu los van elkaar weten dat ze op de Bauma nieuwe rupsgraafmachines voorstellen. Deze zullen beiden hetzelfde technische platform én zelfs de cabine met elkaar delen. Zo’n platformstrategie is nieuw in bouwmachineland. Het ene merk verkoopt ze in geel, de ander in oranje. In hoeverre het design van de machines verschilt wordt op de Bauma duidelijk. Wél zeker is dat beide merken kiezen voor hun eigen bediening en interieur van de cabine. Ook andere merken ontwikkelen hun conventionele 20 tons rupsgraafmachines door. Dus ook in dit populaire segment dieselmachines kun je genoeg nieuws verwachten.
Waterstof: mondjesmaat vernieuwing
Op het vlak van waterstof zijn er ook ontwikkelingen. Fabrikanten ontwikkelen hier wel in, maar zien tegelijk nog grote beperkingen in de slechte beschikbaarheid van groene waterstof. Liebherr toonde vorige Bauma al een rupsgraafmachine met waterstofverbrandingsmotor, deze keer ligt dezelfde motor in een wiellader die het merk nu ook daadwerkelijk in praktijk test. De komende jaren komt deze nog niet te koop. KTEG showt een 30 tons Hitachi rupsgraafmachine op waterstof. Technisch interessant is Hyundai, dat ook al veel langer haar mobiele graafmachine met eigen waterstof-brandstofcel showt. Nu zou de machine voor het eerst technisch werkend zijn én beschikken over een nieuwe zogenoemde solid state tank. Deze beschikt van binnen over een soort honingraatstructuur en kan daarom onder een lagere 300 bar druk tóch meer waterstof bevatten dan gebruikelijk. Het vergroot de actieradius en je kunt sneller tanken zonder complexe installatie.
De Bauma zal hoe dan ook barsten van nieuwe technieken, of ze nu praktijkrijp zijn of als conceptmodel; inspiratie voor de toekomst is er volop te halen. En nadat eerder achtereenvolgens Volvo en Case afhaakten, zijn zij nu weer present op de beursvloer. Het bewijst dat Bauma the placet to be is én blijft, met ook deze keer ongetwijfeld weer honderdduizenden bezoekers. Van 7 t/m 13 april in München.
