PARTNERTEST | Komatsu WA475-10: Stuurloos de beste?

PARTNERTEST | Komatsu WA475-10: Stuurloos de beste?

Overweldigend, dat is het eerste wat in je opkomt bij de aanblik van de twee Komatsu WA475-10 wielladers die op het testterrein bij de Komatsu-fabriek in Hannover op ons wachten. De eerste van het duo heeft conventionele besturing, een stuurwiel dus, nummer twee hou je op koers met de nieuwe AJSS joystickbesturing. Een leuk technisch speeltje of een belangrijke sprong voorwaarts?

Het prototype van de WA475-10 was in het voorjaar van 2019 te zien op de Bauma in München. Met deze 24-tons wiellader haakt het Japanse merk in op de op dat moment nog in het verschiet liggende Stage V-eisen. De machine is uitgerust met de hydro-mechanische KHMT-transmissie, die niet alleen voor een efficiëntere vermogensafgifte zorgt, maar tevens moet bijdragen tot een 30 procent lager brandstofverbruik. Een besparing die in een tijd waarin de prijs van diesel niet onder doet voor die van benzine nog belangrijker is dan bij het debuut van de WA475-10, inmiddels al weer bijna vier jaar geleden.

Het is een gigant, niet alleen qua uiterlijk, maar ook als je kijkt naar de prestaties”

Geavanceerde diagnosefuncties

De bij deze testsessies gebruikelijke ‘walk around’ begint bij deze gigant te lijken op het maken van een wandeling, wat bij testmachinist Jan Jacob Bles gepaard gaat met een goedkeurende blik: ‘Het dagelijkse onderhoud is bij deze machine goed te doen, Komatsu maakt het je niet moeilijk. De kap die de motor en andere techniek afdekt kun je elektrisch openen, gewoon vanaf de grond. Zonodig kun je ook de spatborden nog opzij draaien, maar dat is meer iets voor de monteur dan voor de machinist.'

Een elektrisch te openen motorkap garandeert uitstekend bereikbare techniek, die ook van bovenaf bereikbaar is via de plateau’s om de cabine.
Een elektrisch te openen motorkap garandeert uitstekend bereikbare techniek, die ook van bovenaf bereikbaar is via de plateau’s om de cabine.

In no time schoon

Controles zoals het peil van de motorolie en andere aandachtspunten doe je in een handomdraai, niets zit in de weg. 'Ook mooi dat de ventilator van de radiator heel gemakkelijk kunt wegklappen. Is er bij zware werkzaamheden veel vuil naar binnen gekomen, heb je alles in no time schoon geblazen. De radiatoren zijn niet achter elkaar geplaatst. Daardoor heb je bij de koeling het maximale rendement. Daar is duidelijk over nagedacht, net als over het automatische smeersysteem dat af fabriek is gemonteerd.’

Een elektrisch te openen motorkap garandeert uitstekend bereikbare techniek, die ook van bovenaf 
bereikbaar is via de plateaus om de cabine.
Een elektrisch te openen motorkap garandeert uitstekend bereikbare techniek, die ook van bovenaf bereikbaar is via de plateaus om de cabine.

Elektronisch sturingssysteem

De 11 liter zescilinder Komatsu-diesel levert 292 pk/217 kW bij 1.600 tpm en biedt een koppel van 1.560 Nm bij 1.330 toeren. Luchtstroom en brandstofinjectie worden gecontroleerd door een elektronisch sturingssysteem, dat tevens de verbrandingsparamaters en de nabehandelingsfuncties onder controle houdt. De eigentijdse computertechniek maakt tevens geavanceerde diagnosefuncties mogelijk. Er is geen directe verbinding tussen het gaspedaal en de motor. De machine bepaalt zelf, afhankelijk van de belasting, de verdeling tussen aandrijving en hydraulisch vermogen. De reactiesnelheid van het hydraulische systeem is gemakkelijk in te stellen, net als de hef- en kiepsnelheden. Zo is onder alle omstandigheden een
optimale werking gegarandeerd.

Goed geplaatste handgrepen

De nieuwe cabine van WA475-10 krijgt meteen de goedkeuring van de machinist: ‘Je zit, logisch, een flink stuk van de grond, maar klimt gemakkelijk naar boven dankzij de traptreden die op de juiste plek zitten en de goed geplaatste handgrepen. Je komt niet alleen gemakkelijk naar binnen, maar loopt ook zo om de cabine heen. Handig, zo hoef je voor het schoonmaken van de ramen geen acrobaat te zijn’, vervolgt Jan Jacob, die er aan toevoegt dat binnen alles mooi functioneel is gehouden. ‘Ook een machinist die er niet vaak opzit, zal zich hier snel thuisvoelen. Alles is logisch gerangschikt en in één oogopslag te herkennen, heel prettig!'

De achteruitrijcamera is een perfecte aanvulling, zo zie je goed wat er achter de machine gebeurt”

Veel zicht

Het zicht is 'voorbeeldig' voor zo’n grote wiellader, vindt Jan Jacob. "De achteruitrijcamera is een perfecte aanvulling, zo zie je goed wat er achter de machine gebeurt. Alles is ontzettend degelijk uitgevoerd, zonder veel poespas. Het kleurendisplay is lekker groot, 18 cm maar liefst. Er is dan ook heel veel op te zien. Je krijgt niet alleen de camerabeelden, maar vindt op het scherm ook de belangrijkste bedienings- in instelmogelijkheden, waaronder de dansonderdrukking, de airco en de verlichting. Handig zo, alles in één.’

Even klimmen voor je boven bent, maar dankzij de goed geplaatste trap is dat geen enkel probleem.
Even klimmen voor je boven bent, maar dankzij de goed geplaatste trap is dat geen enkel probleem.

Joystick-besturing

We krijgen voor het Testboek BouwMachines wel vaker twee machines tegelijk ter beschikking, maar nooit lijken die dan op elkaar als een eeneiige tweeling en hebben ze ook nog dezelfde type-aanduiding. Het verschil is echter groter dan het op het eerste gezicht lijkt: de ene machine bestuur je met een conventioneel stuurwiel, terwijl je je de andere in het gareel houdt het Advanced Joystick Steering System ofwel AJSS. Bij dit optionele besturingssysteem wordt het conventionele stuurwiel volledig achterwege gelaten. Komatsu claimt - er zullen vast de nodige onderzoeken achter zitten - dat je op die manier als machinist minder snel vermoeid raakt omdat je minder en kleinere bewegingen maakt. Bijkomend voordeel is dat het vervallen van stuurkolom en stuur resulteert in een beter uitzicht, daar zijn geen onderzoeken voor nodig.

Luchtgeveerde stoel

Jan Jacob start de zescilinder en kijkt op de kleurenmonitor voor de basisinstellingen. ‘Je hebt direct een beeld van wat de techniek doet en merkt ook dat de motor lekker rustig loopt. Alles zit op de juiste plek, de luchtgeveerde stoel en de bijbehorende bedieningselementen kun je instellen zonder te kijken. Je zit perfect, zeker weten dat je op deze deze machine heel lang kunt volhouden. Dat is maar goed ook, want ik weet uit ervaring dat je er in ons vak soms wel twaalf uur achter elkaar op zit, met alleen korte pauzes.’

Meer zicht naar voren bij de variant met het Advanced Joystick Steering System. Het sturen met de joystick vraagt nauwelijks gewenning en werkt zeer nauwkeurig.
Meer zicht naar voren bij de variant met het Advanced Joystick Steering System. Het sturen met de joystick vraagt nauwelijks gewenning en werkt zeer nauwkeurig.

Kinematica voor houtindustrie

Het sturen is niet het enige verschil bij het tweetal dat voor ons staat. Het duo onderscheidt zich ook door het hefsysteem. Een van de machines is uitgerust met de inmiddels vertrouwde Z-kinematica. De andere is voorzien van het Komatsu Tool Linkage-systeem, dat met name interessant is voor de houtindustrie en de overslag van objecten met veel volume en een laag soortelijk gewicht. Het biedt een 39 procent hoger kiepmoment, wat resulteert in een een zeer stabiele machine bij het gebruik van houtklemmen. Deze nieuwe kinematica biedt zowel voordelen bij lichter stortgoed, zoals spaanders en zaagsel, als bij bakken met een grote capaciteit. De constructie kantelt met de bak mee, waardoor maximale ruimte overblijft voor de bakromp. Een hydraulische snelkoppeling garandeert compatibiliteit met de meest gangbare aanbouwdelen.

Ik kan me goed voorstellen dat je verslingerd raakt aan dit sturen met een joystick, het voelt heel prettig en direct”

Stuurloos sturen

Ondertussen zijn we wel heel nieuwsgierig of ‘stuurloos sturen’ lekker werkt. In de autowereld was het geen succes, onder meer omdat bij vlot doorrijden het contact met het onderstel compleet ontbrak. Met een wiellader rij je echter geen hoge snelheden - 40 km/u is hier het maximum - en bochten pakken als Max Verstappen is er ook niet bij. Jan Jacob klapt de console links naast de stoel neerwaarts en neemt de joystick in de hand om een proefrondje over de dijk rond het testterrein te maken. Gezien de strakke lijn die hij rijdt, lijkt het alsof hij nooit anders heeft gedaan. ‘Het was in het begin even vreemd,’ vertelt hij naderhand, ‘maar ik kan me goed voorstellen dat je verslingerd raakt aan dit sturen met een joystick, het voelt heel prettig en direct.’

Een variant met een conventioneel stuurwiel blijft beschikbaar.
Een variant met een conventioneel stuurwiel blijft beschikbaar.

Veel kracht genereren

Jan Jacob merkt op dat de motor maar weinig toeren draait. ‘Ik moest er heel even aan wennen dat je niet te veel op het motorgeluid moet afgaan. Dat komt door de combinatie van hydrostatische en mechanische aandrijving. Daarmee kun je veel kracht genereren, maar het motortoerental neemt pas toe als er werkelijk extra hydraulische kracht nodig is. Beweeg je bijvoorbeeld de giek omhoog om te laden, vraagt dat meer hydraulische kracht en stijgt het motortoerental.'

Hoeveelheid lading instellen

De testpiloot vindt het ook goed bedacht dat je via het display kunt instellen hoeveel lading een vrachtwagen kan hebben. 'Is dat, ik noem maar wat, 30 ton, toets je dat in. Dan wordt de massa die je telkens in de bak schept gewogen. De computer telt alles bij elkaar op en als je de limiet hebt bereikt, kun je dat meteen aflezen. De volgende vrachtwagen kan, zomaar een voorbeeld, 26 ton laden? Dan zet je het systeem op nul en stelt het te laden gewicht opnieuw in, een kind kan de was doen.’

Komatsu Tool Linkage, een vernuftig nieuw hefsysteem voor de houtindustrie en de overslag van volumineuze objecten met een laag soortelijk gewicht.
Komatsu Tool Linkage, een vernuftig nieuw hefsysteem voor de houtindustrie en de overslag van volumineuze objecten met een laag soortelijk gewicht.

Automatische bakvuller

De testmachine met Z-kinematica is uitgerust met een automatische laadfunctie, die Jan Jacob uiteraard niet
ongebruikt laat. ‘Heb je die automatische bakvuller ingeschakeld, stuur je de machine op de gewenste plek met de bak in de grondbult. Gewoon het gas erop en dan de bak het zand in duwen, simpeler kan niet. De computer rekent dan uit hoeveel kracht daarvoor nodig is en klapt vervolgens de bak om zodra de perfecte vulling is bereikt. Dat is vooral handig als je lange tijd achter elkaar hetzelfde materiaal laadt. Bij een steeds afwisselende lading met veel verschil in gewicht, zul je er minder aan hebben. Ben je puur routinematig met hetzelfde materiaal bezig, ga je zo’n hulpsysteem snel waarderen,’ vindt Jan Jacob.

Snelheidsregelaar

De WA475-10 is volgens onze expert heerlijk soepel te bedienen. ‘Je voelt meteen hoe stabiel deze Komatsu is als je met een volle bak uit de bult komt. Dan blijft hij ook rustig in de bediening en hebt steeds een perfect gevoel van controle. Aan alles is gedacht. Neem de draaiknop waarmee je de maximale snelheid kunt instellen. Wil je het tempo tijdens werkzaamheden beperken, draai je de knop naar 5 km/u en gaat hij geen kilometer sneller, ook niet als je van een talud naar beneden rijdt. Dan heb je een soort van remfunctie, waardoor je nooit sneller gaat dan de bedoeling was.’

Gemakkelijk beheersbaar

Jan Jacob Bles is onder de indruk van de WA475-10. ‘Het is een gigant, niet alleen qua uiterlijk, maar ook als je kijkt naar de prestaties. Een gigant die onder alle omstandigheden heel stabiel aanvoelt en zich gemakkelijk laat beheersen. Toen ik hoorde van de joystickbesturing, dacht ik nog even dat het vooral een gimmick was, maar het werkt écht. Een ontzettend fijne machine, ik kan niet anders zeggen.’

Dit artikel is gesponsord door BIA Nederland.

PARTNERTEST | Doosan DL85-7: Verrassend veelzijdig

PARTNERTEST | Doosan DL85-7: Verrassend veelzijdig

Voor Jan Jacob is de eerste kennismaking met de Doosan DL85-7 een aangename verrassing: 'Hier staat écht een volwassen machine, groter dan ik verwachtte!' Onze testmachinist staat te popelen om de machine te starten. Hoewel we zijn geduld niet al te lang op de proef willen stellen, eerst wat uitleg over deze sinds begin dit jaar leverbare wiellader in het midi-segment.

PARTNERTEST | Hitachi ZW180-7: Comfort en veiligheid voorop

PARTNERTEST | Hitachi ZW180-7: Comfort en veiligheid voorop

Na in 2021 de 19-tons ZW220-7 te hebben gepresenteerd, heeft Hitachi onlangs de vier ton lichtere, sterk verwante ZW180-7 uitgebracht. In beide gevallen is niet alleen veel aandacht geschonken aan de veiligheid, maar ook aan bedieningsgemak en comfort voor de machinist. Jan Jacob Bles maakt kennis met de nieuwe wiellader op het testterrein van de Hitachi-fabriek in Amsterdam.

PARTNERTEST | JCB 245XR: Machinist als middelpunt

PARTNERTEST | JCB 245XR: Machinist als middelpunt

Met de afgelopen jaar gepresenteerde 245XR keert JCB terug in het segment van de 25-tons binnendraaiers, na een afwezigheid van enkele jaren. Jan Jacob Bles mag uitproberen wat het zwaarste model uit de X-reeks in zijn mars heeft. En waar kan dat beter dan in de uitgestrekte zand- en grintgroeve van Hendrik Bedrijven in Brunssum?

PARTNERTEST | Merlo eWorker: Het groene monster

PARTNERTEST | Merlo eWorker: Het groene monster

Het Italiaanse Merlo heeft een rijke traditie als het om opmerkelijke ontwikkelingen gaat. Het nieuwste wapenfeit is de Merlo eWorker, een elektrische verreiker die brede inzetmogelijkheden combineert met uitstekende milieuprestaties. Bij importeur DeLille in het West-Vlaamse Lendelede laat testmachinist Jan Jacob Bles zich verrassen door dit in meerdere opzichten groene werkpaard.