Moest hij wel meedoen aan deze serie? Kor van der Flier, mededirecteur en -eigenaar van de Van der Flier Groep, samen zijn broer Mark, heeft daar best even over nagedacht. Hij heeft een duidelijke mening over de ‘duurzame materieelevolutie’. En die wordt hem binnen de branche - zacht uitgedrukt - niet door iedereen in dank afgenomen.

Niet dat hij a priori tegen is. Van der Flier, dat is gevestigd in Winschoten en is gespecialiseerd in grondzuigen en de verhuur van vloeistofdichte containers, heeft bijvoorbeeld twintig grondzuigers – Mercedes Benz Arocs met daarop grondzuigers van de Duitse fabrikant RSP. Krachtpatsers (ca 500pk) die wel wat ‘lusten’ – grosso modo zo’n 30 liter diesel per uur. Dat hakt erin. Maar dat is niet het enige motief. De klimaatverandering laat ook de Van der Fliers niet onberoerd. Ze zijn zelfs bezig geweest om een van de grondzuigers te laten draaien op waterstof – af fabriek zijn die nog niet verkrijgbaar en  elektrificeren biedt geen soelaas – batterijen te groot en te zwaar, lange laadtijden, te duur. Een exercitie die om meerdere redenen geen vervolg heeft gekregen.

Bij Kor rezen daarbij ook de nodige vragen. Waarom kozen steeds meer bedrijven in de bouw voor elektrisch materieel? En: wat levert het eigenlijk op? Hij zocht en vond antwoorden die hem verbaasden. Maar wat hem het meest verbaasde: die ‘inconveniant truth’, daar zat binnen de branche niemand op te wachten – de brancheverenigingen niet in de laatste plaats.
Terwijl veel gww-bedrijven en dan vooral de wat kleinere volgens hem niet zouden hebben geïnvesteerd in elektrische machines als ze dat zouden hebben geweten. Voor Kor reden, na goed overleg met zijn broer Mark, toch zijn verhaal te doen. Al was het maar om de discussie aan te zwengelen.

Even voor alle duidelijkheid: jullie hebben helemaal geen elektrisch materieel – ook geen graafmachines, wielladers, minikraantjes, zelfs geen bedrijfsauto’s. Hoe zit dat?
“Omdat het bedrijfseconomisch niet voordeliger is. Je betaalt gewoon een stuk meer voor iets dat elektrisch is. Bij de grondzuigers zijn ze er gewoon niet. Daar wordt de keuze ook direct een stuk gemakkelijke van.”

Lopen jullie hierdoor geen opdrachten mis?
“Tot dusver hebben we die vraag eigenlijk nog niet gehad en hebben we dit altijd opgelost met HVO (duurzame, fossielvrije dieselbrandstof, red.).”

Jullie werken niet in de buurt van bijvoorbeeld Natura2000-gebieden?
“Nee. We zitten veel in het kabel- en leidinggebeuren, bij hoogspanningsstations, datacentra, petrochemische installaties. Locaties met een hoog risico waar de kans op beschadiging groot is en grote gevolgen heeft. Vaak niet rechtstreeks, maar in opdracht van aannemers die zo’n project hebben aangenomen.”

Jullie zijn wel bezig geweest om een grondzuiger geschikt te maken voor waterstof…
“Ja, zo’n 5 jaar geleden. Je hoorde en las overal over bouwers die verduurzaamden. Vanwege de opwarming van de aarde en de klimaatverandering. Wij dachten: wat kunnen wij op dat gebied doen. Voor binnenstedelijke werken zijn we toen zowel met RSP, de fabrikant van de grondzuigers, als met Holthausen Clean Technology, een fabrikant die dieselvoertuigen ombouwt tot waterstofvoertuigen een proef begonnen."

"Maar dan loop je tegen verschillende beperkingen aan. We hebben met dit idee op een beurs gestaan, deze optie voorgelegd aan onze opdrachtgevers. Wie ziet het zitten om hierin mee te gaan? We dachten: die zullen wel enthousiast worden. Dat bleek niet het geval. Hun eerste vraag is dan toch: wat kost dat? Daar zijn we een tijd mee bezig geweest. Toen bleek ook nog dat de kosten veel hoger uitpakten dan eerst was aangegeven en we er veel minder lang mee konden werken. Dat heeft ons doen besluiten: we laten het eerst maar eens even liggen.”

Je bent toen gaan uitzoeken: waarom investeren we zoveel in elektrisch materieel en wat scheelt het nu eigenlijk aan uitstoot? Wat waren je bevindingen?
“Het lijkt één groot toneelstuk. Veel zaken lijken niet kloppen en zijn niet duidelijk. Ik ben toen met veel mensen in gesprek gegaan. Een aantal zei: goed dat je het zegt, ik heb ook die kritische vragen. En er zijn er die zeggen: houd dat lekker voor je, als we met elkaar geld kunnen verdienen gaan we dat gewoon doen. Zelfs de brancheverenigingen gaan daarin mee, zonder goede onderbouwing. Ze zeggen: Den Haag legt ons dit op. Ik zeg dan: je werkt toch niet voor Den Haag, maar voor je leden. Dan zeggen ze: het moet van Brussel.”

Wat klopt er dan volgens jou niet?
“Een tijd geleden was ik op een bijeenkomst georganiseerd door een grote gemeente. Die ging over onderwerpen als zero-emissiezones en CO₂-footprints. Daar zaten ongeveer honderd ondernemers in de zaal – transporteurs, verhuizers, aannemers, mensen van de gemeente. Daar stelde ik de vraag: wie is er niet bezig met het verlagen van zijn CO₂-footprint? Iedereen. Vervolgens heb ik gevraagd: hoeveel CO₂ zit er in de lucht. Geen enkele reactie.”

En, hoeveel is het?
“0,04 procent. De invloed van de mens daarop is 4 procent; dus 96 procent van de CO₂ levert de natuur zelf.”

Dus je zegt eigenlijk dat al die alarmerende berichten zoals de rapporten van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, niet kloppen?
“Ik denk dat het goed is dat we met zijn alleen over bepaalde zaken ook eens met ons gezonde boerenverstand gaan nadenken. Wij laten ons verschrikkelijk veel aanleunen, vind ik.”

Als je daar binnen de brancheverenigingen vragen over stelt vinden ze je vervelend?
“Honderd procent. Is het nu de wens van de gww-sector om naar zero-emissie toe te gaan en naar versnelde emissiereductie? Ik vraag hen dan: ga dat nu eens onderzoeken. Dan zeggen ze: dit is wat Den Haag wil. Als je daar vragen over stelt, dan is het van: o, dus jij bent er zo één? Ik ben absoluut geen tegenstander van vooruitgang, van innovatie. We hebben zelf nieuwe machines bedacht en ontwikkeld. Ik ben absoluut niet tegen elektrificatie, ik ben niet tegen waterstof, alleen ik heb er wel bepaalde vragen bij; wat zijn we nu allemaal aan het doen? Het lijkt wel of niemand meer kritisch durft te zijn. En zodra jij kritisch probeert te zijn, zit je in een bepaald kamp. Dat voelt geregeld eenzaam."

“Wat ik nu zo frappant vind: als ik één op één met collega’s praat, zijn ze het bijna allemaal volledig met me eens. Alleen als ik dan hun website bekijk, hun duurzaamheidsjaarverslag lees of ze hoor spreken bij een brancheorganisatie of zie zitten bij een opdrachtgever, dan komen er ineens allemaal andere woorden uit. Dan denk ik: in welke show zit ik?"

“Zo hebben we ook collega’s en klanten die zeggen: wij hebben geïnvesteerd in elektrische machines, wij zetten ze veel in, voornamelijk op beurzen. Voor op de website, achter in de schuur. Dat zijn er best heel wat.”

Maar dit kan zich ook tegen jullie keren?
“Klopt. Wij hebben best veel opdrachtgevers die zeggen: Kor, dit wat jij zegt past niet in ons programma. Als ik zeg wat ik vind, kan dat mij geld gaan kosten. Mark en ik hebben alle twee gezegd: als wij in grote lijnen niet meer kunnen zeggen wat wij denken, ja, dan mag het ook ons bedrijf kosten.”

Volg BouwMachines via Linkedin voor meer achtergrond, interviews en duiding >>